Ratusz Okolice kościoła Widoki lotnicze Nabrzeże północne i port pasażerski Mieszkańcy i ulice Nowego Warpna Panoramy miasta Poczta, dworzec kolejowy i inne zakłady pracy Podgrodzie Inne
Publikacje książkowe Mapy Artykuły prasowe Opracowania historyczne
sprzed 1945 r. od 1945 do 1969 r. od 1970 do 1989 r. od 1990 do 1999 r. od 2000 do 2009 r. od 2010 r.
Nowe Warpno na obrazach
Nowe Warpno - Neuwarp

Publikacje książkowe

Strona 12 3 45

Wieland Barthelmess. Hans Hartig Ein Malerleben 1873 - 1936

Wyd. 1998r
Atelier im Bauernhaus, Fischerhude.

Bogato ilustrowany przewodnik po życiu i twórczości malarza Hansa Hartiga - Honorowego Obywatela Nowego Warpna. Bohaterem wielu jego prac było Nowe Warpno i jego mieszkańcy. Część z jego prac można podziwiać na naszej stronie. Reprodukcje obrazów i rysunków H. Hartiga były zamieszczane jako ilustracje m.in. w miesięczniku "Unser Pommerland" czy też wydawano je na pocztówkach.


Zabytki Ziemi Szczecińskiej. Marek Ober


Polska Agencja Promocji Turystyki Oddz. Regionalny w Szczecinie

Wydawnictwo zawierające listę wybranych zabytków województwa szczecińskiego z krótkim opisami oraz mapę ich rozmieszczenia. Po przeciwnej stronie mapy znajduje się pięć grafik przedstawiających zabytki z kilku miast. Okładkę zdobi grafika przedstawiająca ratusz w Nowym Warpnie. Brak daty wydania (chyba lata 90. XX w.)


M. Olszewska - Torbè. Przyroda wokół Zalewu Szczecińskiego

Wyd. 2002
Wyd. WFOŚiGW, Szczecin

Bogato ilustrowany przewodnik opisujący przyrodę wokół Zalewu Szczecińskiego. Jeden z rozdziałów poświęcony jest półwyspowi Podgrodzie, gdzie znajduje się ok. 48 ha (razem z Łysą Wyspą) terenu o statusie użytku ekologicznego. W budyneczku na skraju półwyspu znajduje siedzibę Terenowa Stacja Stowarzyszenia na Rzecz Wybrzeża EUOW-Polska. Stamtąd można prowadzić obserwacje ornitologiczne. Na zewnątrz znajduje się ścieżka ekologiczna z tablicami poglądowymi.


Deutsche Notmassnahmen. Rundbrief 25. Red. Jürgen Spilker

Wyd. 2002r.
Arbeitsgemeinschaft Deutsche Notmassnahmen

Zeszyt Związku Filatelistów Niemieckich dot. obiegu pocztowego po 1945r. W tym numerze m.in. opis funkcjonowania obiegu pocztowego na terenie przejmowanym przez administrację polską na podstawie kilku listów wysyłanych z Nowego Warpna do Niemiec przez Altwarp i Ueckermünde w okresie maj - lipiec 1946r. autorstwa Hansa-J. Richtera. Nie wiem jak to świadczy o tych co pilnowali granicy, nie ma jednak wątpliwości, że taka regularna korespondencja w "tamtą" stronę działała.
Autorzy popełnili jednak błąd wskazując, że nielegalny obieg pocztowy miał miejsce już 24.09.1945r. na co ma wskazywać stempel z koperty na okładce. Nie tylko w Niemczech wiedza o tym, że Nowe Warpno jest w Polsce od 4.10.1945r. jest powszechnie znana.
Tłumaczenie tekstu w zakładce "Opracowania historyczne"


Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo

2003r.
Wyd. Szczecin Expo, Towarzystwo Wspierania Rozwoju Pomorza Zachodniego, Szczecin

Materiały z IV Polsko - Niemieckiej Konferencji Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo.
Nas interesują szczególnie opracowania:
- Alicji Biranowskiej-Kurtz - Wykorzystanie drewna z perspektywy rozwoju urbanistycznego Nowego Warpna,
-Beaty Makowskiej - Ratusz w Nowym Warpnie - komunikat o stanie zabytku,
-Elke Onnen - Domy kolonistów w powiecie Uecker-Randow.

Z artykułu A. Biranowskiej-Kurtz dowiadujemy się, że drewno było powszechnie używanym budulcem, począwszy od drewnianych umocnień brzegowych, jako materiał do budowy statków czy też do odbudowy ratusza w konstrukcji ryglowej w 1697r(opisany w opracowaniu B.Makowskiej). Później, w 1902r. z tego materiału wykonano też kąpielisko miejskie.
Ślady użycia drewna pozostały do naszych czasów tylko w kilku obiektach.
Jednym z najstarszych jest dom w Brzózkach. O tym dowiadujemy się od Elke Onnen, która opisuje kilka pozostałych po osadnikach hugenockich z XVIII wieku charakterystycznych budynków o szkielecie ryglowym na terenie powiatu Uecker-Randow.

Świadkowie układania wodociągów i remontów ulic prowadzonych w Nowym Warpnie w latach 70-tych potwierdzają, że wcześniejsze nawierzchnie ulic(m.in. Kościuszki i Kilińskiego) były wykonane z drewnianych bali lub też były w ten sposób wzmacniane.


Przegląd Zachodniopomorski


Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin

Kwartalnik Uniwersytetu Szczecińskiego. Komitet Redakcyjny - red. naczelny Tadeusz Białecki.

Przegląd Zachodniopomorski 2006/4.

Wśród wielu opracowań naukowych znajdujemy pracę dr Alicji Biranowskiej-Kurtz (dyplomowany konserwator zabytkoznawca, historyk budowy miast) - "Nowe Warpno. Historia i rozwój przestrzenny miasta od średniowiecza do 2000 roku".

Przegląd Zachodniopomorski 2000/2 i 2003/1.

W dwóch numerach "Przeglądu" znajdujemy biografię i omówienie twórczości Hansa Hartiga:
Ewa Gwiazdowska. "Hans Hartig (1873-1936). Pomorski pejzażysta, marynista i weducista".

Przegląd Zachodniopomorski 2002/1.

W numerze m.in. Ryszard Techman - " Enklawa policka w radzieckiej administracji wojskowej w latach 1945-1946".
W 1945r. na obszarze Polski znalazła się fabryka benzyny syntetycznej Hydrierwerke A.G. Pölitz. Niestety Rosjanie postanowili fabrykę rozebrać. Polskie władze zaczęły obsadzać tereny na północ od Szczecina 4 października 1945r. Z Nowym Warpnem się udało, ale Trzebież, Police i przyległości okazały się niedostępne dla naszej administracji. Stało się to na mocy decyzji gen.Żukowa (rozkaz nr 0168 z 28.09.1945r.) i zakończyło się dopiero we wrześniu 1946r. gdy przekazano Polsce to, czego "przyjaciele" nie mieli już siły rozebrać i zdewastować. Destruktywna obecność i działalność Rosjan miała wpływ na ówczesne i przyszłe funkcjonowanie całego regionu.


Miasta księstwa szczecińskiego do połowy XIV wieku. Jan M. Piskorski

Wyd. 2005 r.
Wyd. Poznańskiego Towarzystwa Przyjacół Nauk, Poznań - Szczecin

Wyd. II oparte na edycji z 1987 r.
Ważne opracowanie, które autor określa jako encyklopedyczne kompendium wiedzy o średniowiecznych miastach pomorskich.
Jan M. Piskorski na podstawie źródeł podaje lokacje ośrodków miejskich księstwa szczecińskiego oraz omawia rozwój miast na prawie niemieckim. W treści wielokrotnie pojawiają się też odniesienia do Nowego Warpna.
Dla regionalistów lektura obowiązkowa.


Ze Stargardu nad Iną do Nowego Warpna. Kazimiera Kalita-Skwirzyńska, Marcin Kubus i inni

Wyd. 2006r.
Oficyna In Plus, Wołczkowo

Bogato ilustrowane opracowanie pokazujące miejscowości położone na trasie wymienionej w tytule oraz występującą po drodze roślinność. Architekturę NW na tle historycznych zmian przedstawiła Kazimiera Kalita-Skwirzyńska. Przebogatą, jak się okazuje, roślinność występującą w naszym miasteczku, opisał i sfotografował Marcin Kubus. Całość okraszona widokami NW "z lotu ptaka" autorstwa Cezarego Skórki.


Wojciech Łopuch. Nowe Warpno - Neuwarp

Wyd. 2007r.
Stowarzyszenie Czas Przestrzeń Tożsamość, Szczecin

Najnowsza i najobszerniejsza publikacja o historii Nowego Warpna autorstwa Wojciecha Łopucha ze zdjęciami Andrzeja Łazowskiego i reprodukcjami widokówek ze zbiorów Andrzeja Kotuli.


Trzymamy straż nad Odrą. Radosław Ptaszyński

Wyd. 2007r.
Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Szczecinie

Publikacja poświęcona zlotowi młodzieży w Szczecinie w dniach 13-14 kwietnia 1946r. Z założenia miała to być jedna z wielu masowych wtedy imprez organizowanych w celach propagandowych. Ta miała być zorganizowana pod hasłem "Trzymamy straż nad Odrą" i była elementem Dni Szczecina , które zgromadziły około 50.000 uczestników. Uroczystość wymknęła się spod zamierzeń organizatorów przez to, że odnotowano demonstracyjne okrzyki na cześć Stanisława Mikołajczyka postrzeganego wtedy jako premiera z Londynu. Takie okrzyki po jego pojawieniu się, w sytuacji, gdy na trybunie honorowej znajdowali się m.in.: Bolesław Bierut, Edward Osóbka-Morawski, marszałek Michał Żymierski, członkowie rządu, ambasadorowie ZSRR, Anglii i Francji nabrały "niesłusznie" politycznego zabarwienia. Bierut demonstracyjnie opuszcza trybunę honorową. Kiedy do tego wszystkiego drugiego dnia uroczystości wznoszono nadal okrzyki "antypaństwowe i antysowieckie" jak np. "Wczoraj kluski, dzisiaj kluski, ziemia polska, a rząd ruski" ktoś musiał za to odpowiedzieć. Jak to się skończyło możemy dowiedzieć się z tego opracowania.
Dla nas równie ciekawe są wątki związane z NW. A takie znajdujemy:
- jednym z elementów zlotu młodzieży były uroczyste akademie i zapalanie ognisk wzdłuż całej granicy zachodniej. Jak wynika z meldunku Wojsk Ochrony Pogranicza, który "nadzorował" te uroczystości "ognisko w Nowym Warpnie zostało ostrzelane ze strony radzieckiej strefy okupacyjnej". Ognisko rozpalono 13.04.1946r. godz. 20.00. W meldunku nie ma mowy o miejscu rozpalenia ogniska ani o ofiarach, co równie dobrze może oznaczać, że strzały za "granicą przyjaźni" były, ale czy akurat z tego powodu?
-" w poniedziałek, 15 kwietnia, odbyła się wycieczka prezydenta Zaremby, ministra Matuszewskiego i grupy harcerzy do Nowego Warpna". W kronice Chorągwi Zachodniopomorskiej Zaremba zanotował, że miała to być "rekompensata za niezawinione niedopuszczenie ich do wczorajszej defilady".


Strona 12 3 45

Copyright © 2009 Zenon Owczarek Zasady użytkowania strony | Kontakt / Imprint